Sayin Zafer bey,

Fikrinize tum kalbim ile katiliyorum. Kendi takma isminizin dahi yabanci dilde olmasi ilginc bir durum ve siz de pek guzel bir sekilde bu durumu izah etmissiniz. Bizler bugun sahip cikmazsak, yarin cocuklarimiza sahip cikabilecekleri hicbirsey birakamayiz.

Takma isimlerden baslayarak guzel Turkcemizi kullanmak dilegiyle...

hassasiyetiniz icin tesekkurlerimi arz ederim...

Bu konuda çok ta ısrarcı ve detaycı olmamak lazım. Öyle kelimeler var ki, artık evrenselleşmiştir ve girdiği dilin bir kelimesi olmuştur.
Örneğin, TV nin Almancası tam tercümesi ile "uzaktan görme aygıtı" dır ama TV kullanılır. Kelimeleri esas çıktığı dilde kullanmayıp ille de yaşanılan ülkenin dilinde bir karşılık bulmaya çalışmak biraz abesle iştigal oluyor.
Örneğin CD nin karşılığı YD...

Nedir YD bileniniz var mı?    Yoğundisk... Türk Dil Kurumu'nun CD ye karşılık olarak icat tettiği kelime bu... Tüm dünya buna CD derken mutlaka ayrıcalık yapmanın alemi var mı? Disk Türkçe mi peki?

Direksiyon... Fransızca. Türkçesi yönelteç. Kaç kişi bunu kullanıyor dersiniz?
Fren... Fransızca'dan gelme. Türkçesi yine fren.   Freni neden durdurgaç yapmamışlar anlamadım. Belki de sıra gelmedi.
Vites... Fransızca. Kelime anlamı hız demek. Türkçesi yine vites. Bu mesela "hız" olarak değişebilir.

Ama bu türden kelimeler diğer dillerde farklı söyleniyor.
Fren--- brake, frein, bremse
Vites--- gear, vitesse, gang

Niye farklı söyleniyor? Çünkü hepsi teknoloji hamlelerini aynı zamanlarda yapmışlar. Teknoloji ve ilgili tabirlerini de beraber başka dilden alma durumu olmamış. Ama biz teknolojinin gerisinde kaldığımız için, onu da, tabirlerini de aynen ithal etmişiz ve bu tabirler bir güzel dilimize yerleşmiş. Şimdi ayıkla ve değiştir bakalım, yapabilirsen... Veya bu saatten sonra artık bir anlamı varsa...

Bizden de dışarı giden kelimeler var ve kimse de bunları değiştirmiyor. Döner ve yoğurt. Şimdi İngiliz dönere "turner" filan mı demeli yani? Döner dese İngilizce yerle bir mi oluyor? Orijinal kelimeleri değiştirmeye zorlamanın pek faydası da, anlamı da yok bence...

Bizim konuya gelirsek; yukarıda çıkartma ve decal örneği var. Çıkartma tam belirtici bir karşılık değil. Çünkü çıkartmalar decal (sulu), dry transfer (kuru) ve sticker (yapışkanlı) gibi çeşitlere ayrılıyor ve bunları Türkçe söylemek istersek sulu çıkartma, kuru çıkartma ve yapıştırma çıkartma gibi kelimeler kullanmak gerekiyor. Modelcilikte de en çok sulu çıkartma kullanıldığından decal denip geçiliyor. Sulu olana sadece "çıkartma" diyelim desek, belki bir yol ama bu sefer de eksik kelime kullanma yanlışı doğuyor...

Ama esas markanın kendisinin gelmiş olması durumu haricinde, dükkanlardaki yabancı tabirlere ben de sinir oluyorum. Buna gerek yok işte.

Tabii bu konu çok dallanıp budaklanır ve bitmeyen tartışmalara dönüşebilir.

***********************************************

Ama bütün bunları biraz da niye yazdım, biliyor musunuz? Millet olarak ayakta kalmak için ilk gereken şey, kullandığımız dilin detaylarına takılmaktan önce doğru ve dürüst olmaktır. Yalana dolana sarılmamaktır. Adam kayırmamaktır. Kendin için istemediğini diğer insanlara yapmamaktır. Para veya başka çıkarlar için doğruluktan ödün vermemektir. Daha sayayım mı?

Erdemleri ayaklar altına aldıktan sonra diline dikkat etsen ne olur, etmesen ne olur?

itfaiteci arkadaşımızın bu konudan gönlü çok sızlamış belli.kendisine yütekten katılıyorum.korkut abinin örnek verdiği televizyon vs.. sözcüklerre kimsenin br itirazı yok. bu teknolojik kelimeler dilimize yerleşmişve artık onlara yapılacak bi şey yok.ama modelcilik bu kadar büyük teknolojik bir mevzu diil.kullanılan yabancı terimlerin çoğunun türkçede anlaşılır,tuhaf gelmeyen bi karşilığı var.tamam abilerimiz gene modelcilik sözlüğü hazırlasınlar. ama bunları kullanmak için için illa birilerinin özel bi şeyler yapması gerekmiyor.dry brush yerine kuru fırça desek,wash yerine yıkama desek bundan kimin kafası karışır,bu gibi şeylerden kafası karışan model nasıl yapacak kafası karışmadan onu merak ediyorum.en basit bir sözlük programını yüklersin bilgisayarına ,yada açar bakarsın sözlüğe olur biter.yani demek istediğim birileri modelcilik terimleri oluşturacak,bizde onlara biat edip artık o kelimeleri kullanıcaz.hiç böyle bir şey olabilir mi.bu terimler bu ve bunun gibi sitelerde modelciler bilgi paylaşırken ,yada aralarında sohpet ederken doğal bir süreç sonucu oluşur.yani biz ne ekersek onu biçeriz.ben belediyede çalışıyorum 10 yıllık bi caddenin ismini sonradan istediğimiz gibi değiştirelim,insanlar bi noktadan sonra bunu kabullenmiyorlar,kağıt üstünde kalıyor,nasıl başlamışsa öyle gidiyor.yapılması gereken sadece itfaiyeci nin gösterdiğihassasiyeti göstermek ve dikkat etmek.
evet korkut abinin sözüne katılıyorum.önemli olan dürüst,erdemli olmaktır. ama kültürüne sahip çıkmakta o erdemlerden biridir. tam terside doğrudur. çok dürüst, erdemli biri olup,kültürüne sahip çıkmıyorsa,yabancı hayranlığı kompleks noktasına varmışsa ,o insanda değerli bir insan değildir.
ayrıca sanal ortamda aceleyle ,kısıtlı zamanından çalarak yapılan sohbetlerde,dilbilgisi kusurlarına bakmamak gerek.ben konuşma dili kullanırım,sonuçta sohbet ediyosunuz,klavyeyle boğuşarak.

yani sonuç olarak yabancı dile devam...

Yabanci dile devam...söylenenler bu anlama gelmiyor.Söz konusu tanimlar teknik sözcükler ve bu sözcüklerin Türkçe ye tam çevirisinin bazen ifadeyi karsilayamadigindan bahsediliyor.Bakin yillar önce bir meslek gurubuna berilen ad;"gökmen","gök götürgeci......",yada bir tasit aracina verilen ad;"oturgaçli götürgeç" daha bir sürü örnek var.
Dildeki sadelesme ve Türkçe cümlelerle konusup yazismak elbet en dogru yaklasim olacaktir.Ancak kullanilan yabanci isim ve terimlerin tam karsiligi ancak açiklama tarzinda olacagindan konusma ve yazisma ortaminda bir pratigi olmayacaktir.
Bizler elimizden geldigince konusmalarimizda ve yazismalarimizda anlasilir tanimlar kullanalim yeterli olacaktir.

Düzenleyen saral100 - 23/06/2008 Saat 14:12

Mevcut durumla zaten ölü doğmuş bir tartışmaydı. "Yabancı dile devam demek" yok ama :D.

"Türkçe Modelci Sözlüğü" değil de tam anlamıyla bir modelci sözlüğü olarak hazırlanıyor. Hazırlanıyor derken içeriği değil, mekanizmasından bahsediyorum :) İçerik, bilgisini paylaşmak isteyenler tarafından zamanla oluşacak ;)

evet,
sadece iyi niyetle dilimize sahip çıkalım dedim;oldukça birikmiş şey varmış içimizde..sağolun.. bende dersimi aldım.. :(
peynir ekmek yemezler,''evlad-ı fatihan demezler'' (hani misalde kusur bulunmazdı!?)yada erdemlerin ayak altına alındıktan sonra dilimizi kurtarmak gerekmez turunden şeyler okudum,üzüldüm..
arkadaşlar,nacizane,kısa ömrümde bir şeyler gördüm,tarttım,düşündüm,bir şeyler yazdım.. korkarım forum deyince yanlış anlamışım..
size son olarak dil konusunda bir şeyler söylemek istiyorum;Dünya'ya bakın..Bir İtalyan ingilizce bilir ama sokakta asla tursite konuşmaz..alın işte;çalıştığım proje;Baku-ceyhan boru hattı..dili ingilizce..Türkiye'de bir işe girerken ingilizce mülakat oldum..Alın Hindistan,İngiliz zamanında öyle bi aşı yapmış ki 1 milyarlık ülkede resmi dil ingilizce gibi..
bakın,dil tek başına bir ulusu kurtuluşa götürmez..ancak kendini kurtarmasında ilk adımdır,yapı taşıdır..millet bilinci dil ile başlar..
Allah bana gemilerde çalışmayı nasip etti,98 den 2004'e tankerlerde çalıştım,42 ülke gördüm.. size dil konusunda görüşlerimi anlattım,
sağolun okuduğunuz,sağ olun fikir beyan ettiğiniz için..
istediğim sadece yerine Türkçe kelime kullanabiliyorsak niye illaki yabancı kelime kullanalım idi..
tekrardan özür dilerim,selamlar..

Düzenleyen FIREMAN

Zafer Bey,bir çok konuda gelinen noktadan içi dolmuş olan,yalnız siz değilsiniz.Bununla birlikte kullandığımız yer esas olarak bir modelcilik forumu.Bu konulara girersek tartışılacak çok konu çıkar.Benim bildiğim kadarıyla zaten forumda dil konusunda belli bir hassasiyet var.Başlığa mesaj atan modelcilerde düşüncelerini bu yönde yazmışken sitemleriniz biraz ağır olmuş.

not:Dildeki bozulma bazı olumsuzlukların nedeni değil sonucudur.Ayrıca Türkçe'miz bütün yabancı dillerin etkisinden korunmalı.Fireman kelimesini dilimize çevirirken evlad-ı fatihan tamlamasını es geçmemek gerekir.

Düzenleyen Ediz