Sayin Suleyman Bey,

Airbrush = Hava tabancasi daha dogru bir tercume olmaz mi acaba? Golge demenizin ozel nedenini ogrenebilir miyim ustadim?

-----------------

Ayrica ben de "once ahlak, durustluk, sonra dil kendiliginden duzelir" anlayisina katilmadigimi belirtmek istiyorum. Dil bir ulusu ulus yapan en onemli unsurlardan biridir ve asla geri plana atilacak veya kendiliginden olur zihniyetine birakilacak kadar onemsiz degildir. Boyle boyle diyerek bu gunlere geldik kanaatindeyim. Ben suan da Turkce karakterleri ekranimda bozuk gorundugu icin, kullanamiyorum malesef. Cogumuzun onundeki klavye Q degil mi! oysa ki Turkcemize en uygun klavye F ama gelin gorun ki ben dahil yeni nesil sadece Q klavye biliyor! 10-parmak daktilo bilgisi olan memurlar olmasa F-klavye ulkemizde kullanilmayacak neredeyse.

Tabi ki boyle bir tartismanin yeri modelcilik forumu olmamali ancak madem acildi, gerekli onem gosterilmeli diye dusunuyorum. Bu sadece iki-uc modelcilik terimi olayi degildir, ulkemiz elden gidecek o zaman "wash"a yikama deseniz ne olur demeseniz ne olur! Forum kurallari geregi burada susuyorum.

Saygilarimla,

Zafer kardeşim, neden sitem edip bir de "vermiş olduğun rahatsızlık için" özür diliyorsun? Böyle demiyorsun ama kelimelerin buraya çıkıyor. En başta bir fikir ortaya atıp bizlerin bu konuda fikirlerini sordun, bizler de ne şekilde düşünüyorsak kendimize göre cevaplar verdik.

Bu cevaplardan bazılarını sevmemiş olabilirsin, bu da gayet normal. Ama sitem etmenin hiç gereği yok. Fikirler soruldu ve fikirler söylendi.

Sadece kendi hesabıma olan konulara değineceğim, ya ben ifade edemedim, ya da sen tam anlayamadın.

Bitiriş cümlemi tekrar okursan, "Erdemleri ayaklar altına aldıktan sonra diline dikkat etsen ne olur, etmesen ne olur?" Bu cümle ile senin meali olarak yazdığın "erdemlerin ayak altına alındıktan sonra dilimizi kurtarmak gerekmez" ibaresi aynı şey değil. Erdemleri ayaklar altına alınmış olan bir toplumda, dile her türlü sadakat gösterilse bile başı dik bir toplum olamaz, çünkü mutlaka birilerine gebelik durumları vardır. Burada daha fazla ileri gitmek istemiyorum çünkü iş politikaya girecek ve bu da bu forumun tamamen dışında...

Yazımın daha önceki bölümlerine dönersek, mümkün olduğunca Türkçe'den yana olduğum, ama bunu gereksiz yere zorlamamak gerektiğini savunduğum anlaşılmadı ise, bu kelimelerle burada özetleyeyim.

Forumdaki yazıları takip ediyorsan, dilimizin doğru kullanılması konusunda arada bir uyarılar yapan birkaç kişiden biri olduğumu da farketmen lazım.

İster beğenelim, ister beğenmeyelim, günümüzde geçerli olan bir gerçek var ki, o da uluslararası ilişkilerde temel lisanın İngilizce olduğudur. Bu, şu demektir ki; kabuğunda kapalı kalmak istemeyen her insan en az bir yabancı dil (ve bu da çoğunlukla ilk olarak İngilizce oluyor) bilmek zorundadır. Dışarı ile ilgili bir işe girerken tabii ki İngilizce mülakattan geçip işe gireceksin, bundan daha doğal ne olabilir? Oraya İngilizce olarak iş yapmağa gidiyorsun ve seni işe alacak olanlar tabii ki önce İngilizceni sınamak isteyeceklerdir. Ben de dış ilişkilerle ilgili personel alırken İngilizce mülakat yapıyorum. Ama bu benim Türkçe'yi savunmamı engellemiyor.

Bir İtalyan İngilizce bilir ama sokakta turiste konuşmaz diyorsun. Daha geçenlerde Milano Fuarı'na gittim ve İtalyanlara sinir oldum. Uluslararası bir organizasyonda idareden birkaç kişi İngilizce biliyor. 77 milletten adam olan hollerdeki yemek yenecek yerlerde bile personel İngilizce bilmiyordu. Rakamları konuşmaya çalışıyorlardı ama sonuçta bankolarda iletişim yavaşlığından dolayı uzun kuyruklar oluşuyordu. Bu doğru mu şimdi? Alışveriş yaparken de gidip İngilizce konuşulan yerlerden alışveriş yaptım ve paramı onlar aldı; İtalyanca konuşanlar değil... Diyeceğim o ki, dışarıya karşı inatla burnunu kaf dağına kaldırmak saygınlık ve para getirmez.

Ama İtalyanların şu özelliği hoşuma gitti: Sokak levhalarının hepsi büyükçe mermer levhalara yazılmış ve her köşebaşında var. Sokak isimleri, hep adamların sanatçılarına ait ve levhalarda da bu sanatçının yaşama yılları ile sanat dalı belirtiliyor. Öyle zorla dayatma ile olmaz, ama ben aradığım adresler sayesinde birçok İtalyan sanatçısının adını öğrendim. Yani İtalyan kültürüne ait birşeyler öğrendim. İşte kültürüne sahip çıkmanın ve tanıtmanın çok güzel bir örneği...

Bir teknolojiye veya sanata öncülük edersen, sonuçta diline saygınlık kazandırırsın. Bugün gerçek Latinceyi hangi ulus konuşuyor? Ama tüm tıp terimleri Latince. Niye? İlk tıp biliminde Latince kullanılmış. Teknik terimler İngilizce. Niye? Teknoloji devrimi Watt'ın buhar makinası ile başladı da ondan. Teknoloji devrimi beraberinde yayılmayı ve sömürgeciliği de getirdi İngilizlere. Onun için de her tarafa İngilizce hakim.

Bir teknolojiye öncülük etmek için ar-ge çalışmalarına ciddi rakamlar ayırmak gerek. Bunlara devlet desteği gerek. Var tabii, ama yetersiz.

Yetersiz olan miktar için bile öyle ahiret sorularından geçiliyor ki, insan neredeyse almaktan vazgeçiyor. Sebebi? Tabii ki yapılan istismarlar. Bu kadar zora koştuğu için devlet burada haklı. İş sonunda benim dediğime geliyor: Erdemli olmak, adam olmak.... Nalıncı keseri gibi her fırsatı kendine yontmaz ve adam olursan, başın dik olur ve en sonunda diline de saygınlık kazandırırsın. Bizdeki sistemin temelinin şüpheye dayanmasının ve bir kişinin suçlu addedilmemek için masumiyetini ispatlaması gerektiği gerçeğinin altında, toplumsal bir sebep olsa gerek...

Ha, bu arada; yukarıda okuduğum gibi "önce dürüst olalım dil kendiliğinden düzelir" gibi bir tez de öne sürmüş değilim. Yazdıklarımın yeterince de açık olduğunu sanıyorum.

Bir hayli uzun bir yazı oldu yine; biraz ana konudan, biraz da oradan-buradan dedik... Sabredip okuyanlara teşekkürler. Haydi şimdi biraz da model yapalım!

Türkçe kosunda yazılanlara katılıyorum. Air brush konusunda hemen bir şey yazayım zaten bu kelimenin Türkçe karşılığı boya tabancası olarak çok uzun yıllardır sanayide oto boyacıları tarafından kullanılıyor.
Diğer taraftan amaç anlaşabilmek ise nasıl yazıp konuştuğumuzun bir anlamı yok. Doğan Cücenoğlu'nun kitaplarından birinde bir örnek vardır ( ingilizce olarak yazılmıştır ) Sizlere şu an dünyanın en güzel nimetlerini sunuyorum. Tabii bunu okuyan veya dinleyenler anlamadığı için bu nimetten faydalanamamaktadır. Sonuçta birbirimize verdiğimiz mesajlar ile iletişim önemlidir. Türkçe olmuş Fransızca olmuş ben artık çok önemsememekteyim. Mesleğim gereği iletişimin birinci öncelikli olduğu bir şekilde çalışıyorum. Bunu geliştirmek için zaman zaman kursa katılıyoruz.
Bir Çinli ile Amerikalı ingilizce anlaşmaya çalıştıklarında ikiside büyük sorun yaşarken ben ne Çinli ne de Amerikalı olmama rağmen ikisi daha rahat anlaşabiliyorum. Amerikan pilotlarının en sıkıntılı uçtukları yer Çin hava sahası.
Türkçe konuşalım ama acayip kelimeler ile hayatımızı zehir etmeyelim. İllede Türkçe karşılığı olan yabancı kelimeleri Türkçeye katma fikrine ise başta ben karşıyım.
Diğer yandanhttp://www.tdk.gov.tr/ adresinden e-postama hergün posta geliyor TDK'nın yabancı sözcüklere önerdiği Türkçe karşılıklar ve bir sözcüğün anlamı geliyor. Dağarcığınıza hergün iki söz bağlantısından ulaşılabilir. Meraklısına da tavsiye ederim.
Sevgiyle kalın.

Düzenleyen copilot

Siz sordunuz bende cevapladım

Volkan, Hava tabancası olmaz, çünkü sadece hava değil boyada atıyor. Ayrıca hava tabancası denen başka bir alet var.
Emroglan, Boya tabancası diyebilirsin zaten aynı işi yapıyor ama boya tabancası diye yola çıkarsan hep başka ürün( copilot'un dediği otoboyacılarının sattığı, ingilizcesi "spray gun" olan ürün)ile karşılaşırsın. Bizim kullandığımız ürün ilk zamanlar gölgelendirme ( fotoğraf, resim vs.) işlerinde kullanıldığı için ismi gölge tabancası olarak kalmış ve bence de uygun. Ama tabanca demiyelim , başkaları silah falan zanneder.

mr. 47 nin kullandığı vites, direksiyon gibi yerleşmiş kelimeleri bende kullanıyorum ama ben dil bilimcisi değilim ve bu konuda bilgim olmadığından fikir yürütmeye de hakkım olmadığını düşünüyorum.

Olabildiğince Türkçe kullanmaya devam
wash = Yıkama
dry-brush = kuru eskitme

Düzenleyen ssgirit

Yakındır, yakın ;)

Dry-brush için kuru eskitme tabiri bence uygun değil. Çünkü dry brush, eskitme için kullanılır ama yeni birşeyi üstten boyamak için de kullanılır.Örnek, otomobillerdeki ince yazı veya amblemler. Tercümesi olan "kuru fırça" kullanılabilir pekala. İşlemin adı da "kuru fırça ile boyamak", "kuru fırça uygulaması" veya sadece "kuru fırçalamak" olabilir.

Airbrush ta, kelime anlamı olarak "hava ile çalışan fırça"; bu çok uzun olduğu için de, kısaca "hava fırçası" dır. Ya bu şekilde ya da "havalı fırça" olabilir. Gölge tabancası bence çok havada kalan bir tabir. İlk duyduğumda bana "gölgesini vuran kovboy Red Kit'in tabancası"nı çağrıştırmıştı... (gerçi havalı fırça dersek havalı apollo servis gibi oluyor ama bence yine de gölge tabancasından daha iyi.)

Bu tabirler için önerilerimdir. Konuşalım, tartışalım.

Ama galiba bu sözlük konusu için ayrı bir başlık açmak gerekecek. Şayet var da ben göremediysem şimdiden özür...

İngilizce'nin egemen lisan olması sadece Türkçe'miz için geçerli değil. Fransızca ve Almanca da dahil olmak üzere tüm diller forumun başında bahsetmiş olduğunuz konudan muzdaripler.
Bu forumda decal , yapıştırma mı olsun sulu yapıştırma mı yoksa çıkartma mı? tartışmasını Freeman arkadaşında belirttiği gibi Türkçe'yi korumak olmaz. Türkçe zaten bir şeyi tek bir kelime ile ifade etme konusunda zayıf bir lisan.İngilizce çok basit bir kelimeyi Türkçe anlatabilmek için satırlarca cümle kurmak gerekebiliyor. Benim fikrim bu forumda açıklamalı teknik terimler bölümü olmalı. Benim gibi yeni başlayanlar decal , airbrush nedir diyerek teknik terimler bölümüne bakmalıdır.
Bazı teknik terimlerin zamanla Türkçe karşılığının daha yaygın kullanılacağı kanaatindeyim. Airbrush yerine hava fırçası , dry-brush yerine kuru fırçalama gibi. Bu kelimelerde hangisi daha mantıklı geliyor ise uzlaşıp kullanmak daha doğru.Herkes fikrini belirtmeli. Airbrush hem aparat hem yapılan iş için kullanılıyor benim önerim püskürtme tabancası ve püskürtme olabilir.
Türkçe'mizin yozlaşması zaten kitap okumayan , yetersiz eğitim alan , televizyonda en ucuz programları seyreden toplumun sonucudur. Entellektüel kesmimiz bile yabancı lisan özentisi olursa vay halimize.