Hayırlı başarılar. Üretiriz tabii, neyimiz eksik. Projenin sonu Arjun, Ariete ve Osorio'ya benzemesin de...

Sanirim "Firtina" kodlu Obüs´te üretiyorduk??

Yanlış hatırlamıyorsam, FNSS'nin bir hafif zırhlı tank projesi vardı. AMT sınıfından değildi. Bu proje o olabilir mi acaba?

Bana da böyle bir proje daha uygulanabilir geliyor doğrusu. Şimdi kalkıp M1A1 Abraham, Leopard vs. ile boy ölçüşecek bir tank yapmaya çalışmak? keşke olsa...

Murat Bey anlattıklarınız hem gurur hem de heyecan verici bilgiler... Ben de; istedikten ve gereğini yerine getirdikten sonra yapamayacağımız birşey olmadığını düşünüyorum. Hele ki teknik yeterlilik ve insan gücü açısından hiç şüphem yok. Ancak olası yurtdışı siyasi baskılar ve yöneticilerimizin bu tür projelere sahip çıkabileceği konusundaki endişelerimi saklı tutuyorum. İsrail Lavisini de hatırlatmak isterim. ABD baskısı ile durdurulmuştu bu proje.

Hadi elde edilebileceği varsayılan teknik kazanımların hepsi doğru, ama bir de can sıkıcı maliyetler hesabı olmasa. Örneğin bu iş 200 (Ariete) veya 1000 tank için yapılıyorsa, yapılan yatırımı kurtarmayacağı gibi, ihraç şansının ne olduğu da gayet açık. Elbette herkes ister aslanlar gibi 1. sınıf bir cihaz (yani Ariete değil) ama eldeki mali olanaklar ne ki Ana savaş tankı gibi bir silahı 1-2000 imal ederek yatırım maliyetini çıkartmak pek olası değildir. Eşdeğer Rus tanklarının bile piyasada 4-5 milyon dolardan aşağı satılmadığını göz önüne alırsanız...Bizim bugün böyle bir paramız yok.
İyi bir başlangıç, ancak arkası daha iyisiyle gelirse anlamlı olur? Yakın geçmiş ve bugün maalesef umut vermiyor. F-16'dan sonra MD 900 montajı mı yapacaktı TUSAS? Bu muydu amaç?


Belki... ama Ariete veya Zülfikar kalitesinde, "biz de yaptık, eh bu kadar oldu " bir silahla T-80U'nun önüne çıkmaktan da mı daha iyidir?

Tartışmayı belki de şu noktaya çekmekte fayda var:
Topyekün bir silah sistemi geliştirme/adaptasyon çalışması mı(zırh, top, mühimmat, atış/kontrol, motor/transmisyon, otomotiv, vb.) daha verimli olabilir, yoksa bu alt bileşenlerin ayrı projeler halinde, mutlaka belli ve tanımlanmış bir platform için değil ama o disiplinin kendi iç bilgisi/uzmanlığı için ufak ufak geliştirilmesi mi daha gerçekçidir?

Düzenleyen Erinç Özgür

Yeterli alt yapı varmı bilemiyorum.Türkiye de hala %100 yerli otomobil üretiliyor mu onuda bilemiyorum.
Mühendislik açıdan bakılırsa,yetişmiş makina,elektronik,kimya metalurji mühendisleri ve bu kadro ile iş başı yapabilecek teknik kadronun varlığına inanıyorum.Yeterli alt yapıdan kastım tesis idi.Böyle bir tesisin maliyetlerini de göz önüne almakta fayda var.Silah sanayi tüm dünyada ağır sanayi olarak adledilir ve uzun yıllara dayanan bilgi ve tecrübeyle tesis edilmiştir.Yıllardır tank modernizasyonlarıyla zaman ve para kaybetmek yerine keşke daha önceden böyle bir projeye başlandsaydı.Elbet te kendi silah sistemlerini üretmek ve bu yolda çalışmak milletçe gurur verici bir olaydır.Kendi silah sistemleri ile donanmış ve dışa bağımlılığı asgari seviyede tutulmuş bir orduya sahip olmak seçeceğimiz en iyi yoldur.
Ancak geçmişte bu ülkede uçak fabrikaları kapandı.
TUSAŞ konusunda Erinç bey ile aynı fikirdeyim.

Düzenleyen saral100

Erinc, muhendislikte zaten komponentleri tasarlayan uzmanlik ekipleri tabii ki ayri gruplar, ayri insanlar. Tek tek "hadi transmisyon projesi", "hadi top projesi" seklinde boluk porcuk cabalarla olmuyor bu is. Bunlar zaten yillardir yapiliyor.

Yillardir bu forumlarda "yapacaksak kotusunu yapmayalim, hic yapmayalim daha iyi" gibi fikirlerini okuyorum. Maalesef urun gelistirme boyle olmuyor. Ilk yaptigin bir-iki tanesi kotu olacak eminim. Diger uluslarin duzinelerce yila sigdirdigi tecrube ve tasarim birikimini gidip pazardan alip getirmek mumkun olsa keske. Bunun baska bir alternatifi yok.

"Paramiz yok" argumani ulke savunmasi ve teknolojisi icin onemli boyle bir proje icin gecerli degil. Ulkenin uc-bes tane merakli seyredecek diye Formula 1 pisti yaptirmaya parasi var, tank yapmaya parasi yoksa o ulkenin zaten tanka da ihtiyaci yok demektir.

Tankin ihrac sansinin olup olmamasi da acikcasi cok onemli degil. Ilk tankinin ihrac sansi olmasin varsin, endustri gelistikten sonra ikincisinin ihrac sansi olur. Kar pesindeki girisimcinin zaten tank yapmasinin anlami yok, gidip plastik kova, ne bileyim Unakitan marka sivi yumurta falan yapsinlar. Burada ulusal acidan stratejik onemi olan bir endustriyel tabana sahip olunmasi onemli.



Düzenleyen KursadA

Dünyada geçerli üç tank tasarım tarzı (zırh öncelikli Anglo-Sakson,ateş kabiliyeti öncelikli Alman ve hareket kabiliyeti öncelikli Rus konseptleri) olduğu için,ne profesyonel camiada,ne de bizim gibi meraklıların arasında ana muharebe tankı sohbeti-atışması bitmeyecek ve bir sonuca bağlanamayacaktır.
Herkezce bilinen gerçek,Türk Kara Kuvvetleri'nin eğiliminin Alman tarzından yana olduğudur.Türkiye ve çevresinin coğrafi çeşitliliği,intikali zorlaştırmaktadır.Kobham gibi ağır zırha öncelik zaten verilmemektedir.İngiliz Chalenger2 ,A.B.D. M-1,İsrail Merkava(onlar da başarıya ulaşana kadar kaç nesil Merkava yaptılar,ihraçta etmediler)gibi ağır tanklar,çölde ve meskun mahalde başarılı olmak için tasarlanmışlardır.
Yukarda sayılan tankların son otuz yılda yaşanan savaşlarda rus tanklarının tozunu attırmasının sebebi de bu çatışmaların çoğunun çölde yaşanmasıdır.
Rus tarzı;Hızlı-basit-kalabalık zırhlı birliklerin (batıya-Avrupa'ya) taarruzu düşünülerek geliştirilmiştir.
Türk Tankı'nda birinci öncelik ateş kabiliyeti olmalı,hareket ve zırh kabiliyetleri makul bir biçimde -modüler zırh kullanılarak- dengelenmelidir!Modüler zırh tasarımları zaman içinde gelişimini sürdürdükçe,yeni zırhlar,tank gövdesi kurcalanmadan yerleştirilecektir.
Aselsan'ımız oldukça,ateş kabiliyetimiz de olacaktır!
Genel harp sanayinde,donanım,yazılım ve aksesuarlar,onları taşıyan araç ve platformlardan daha pahalıdırlar.Bundan dolayı yakın geçmişte 20-30 milyon dolara satılan uçaklar,şimdi aynı gövde ile 40-60 milyon dolara satılıyor.Aynı şartlar,deniz araçları ve zırhlı araçlar için de geçerli.Şimdi en çok 10 milyon dolar değerinde olan tankların değeri,orta vadede bir birinci hat muharebe uçağının ki kadar olacaktır!
Yeterince geciktirdiğimiz tank tasarım ve üretimini bu gün de ertelersek,yarın kabul-tahammül edilemez maliyetlerle dışardan hazır tank almak yada lisans istemek durumunda kalacağız.

TÜRK TANKI.YA ŞİMDİ,YA HİÇ!

Yakın bir gelecekte,amt tasarımlarında devrim yaratabilecek teknolojiler ve amt'lerin kullanım alanlarıyla ilgili çok sayıda soru işareti olduğu için,ne tasarımcıların ne de son kullanıcıların kafasında net bir fikir olmadığı değerlendiriliyor.Savunma & Havcılık,Ulusal Strateji ve MSI gibi yayınlarda da bu dile getiriliyor.
"Cobra'yı beğenmedik, Fenek alalım" gibi bir düşünce yoktur.Olsa olsa Otokar-FNSS rekabetinden kaynaklanan spekülasyonlar vardır.
Kara Kuvvetleri tekerlekli zırhlı araç konusunda -piyade sınıfında teşkilatlanmayı yenilemek gerektirdiği için- kararsız.Acil ihtiyaç bahanesini hep Jandarma kullanır.
Genel olarak T.S.K.nin elini kolunu bağlayan tereddütler ve mali imkansızlıklardır.Sanayimiz yetersiz değildir.