"Telif hakky" önemi nedir, maketçilikle ilgisi ne?
Nereden Yazdırıldığı: ModelSitesi
Kategori: Duyuru ve Uyarılar
Forum Adı: Haberler
Forum Tanımlaması: Camiada neler oluyor?
URL: www.modelsitesi.com/forum2/forum_posts.asp?TID=5931
Tarih: 30/11/2024 Saat 11:45 Program Versiyonu: Web Wiz Forums 8.04 - http://www.webwizforums.com
Konu: "Telif hakky" önemi nedir, maketçilikle ilgisi ne?
Mesajı Yazan: Clumsy
Konu: "Telif hakky" önemi nedir, maketçilikle ilgisi ne?
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 09:03
Bir kaç senedir maket kutularynyn üzerinde ?u yazmaktadyr:
"bu, ?u maket bu, ?u firmanyn lisans izniyle üretilmektedir"
(Mesela 1/72 Tamiya P-47D kutusunda "Manufactured under a license from Northrop Grumman System Coorperation" denmektedir)
Son senelerde yurtdy?yndaki bulunan ticari hukukun, ki ayny hukuk aslynda büyük kapsamda bizde de uygulanmaktadyr, getirmi? oldu?u bir zorunluluktur bu. Telif hakkyny ödeyerek ba?kasynyn ticari maly üzerinden para kazanan herkesin bunu yapmak ve kazanmy? oldu?u paradan bir kysmyny ürünün ticari sahibine pay olarak verme zorunlulu?u vardyr.
Her ne kadar hukuki konulary bir hukukçu gibi bilmesem de geli?meye çaly?yp muasyr medeniyete ula?mak isteyen ülkenin bir vatanda?y olarak medeni hukuk konusunda az çok bilgimi diri tutmaya çaly?yrym. Telif konulary da bunlardan biri.
Bu konuyu tekrar canlandyrmam da aslynda sabah vakti hlj.com adresinde görmü? oldu?um bir duyurudan kaynaklanmaktadyr:
http://www.hlj.com/zitadermak.html - hlj.com'un telif hakkyn sebebiyle ürünü geri ça?yrmasy
Yazyyy kabaca aktaracak olursak; Kow Yokoyama tarafyndan yaratylmy? olan Maschinen Krieger karakterinin bir firma tarafyndan haksyz kazanç sa?layacak ?ekilde üretilmesi sonunucunda olu?an kanuni olumsuzluk sebebiyle hlj.com isteyenlerin alynmy? olan mallaryn, tüm masraflary geri ödenecek ?ekilde, geri yollanmasyny istiyor.
Hele ki aslynda bu haksyz kazancy sa?layan Zitader adly firma zamanynda "bir günlük üretim hak"kyny almy? olsa bile. Olay bu "bir günlük hak" zamanyny geçirip hem elde kalanlary satyp hem de izin olmadan üretime devam edip kazanç sa?lamasyyla geli?mi?.
Bu olay ortaya çykynca hlj.com da bu ça?ryyy yapmy?.
Konu aslynda bizi de ilgilendiriyor.
Hepimiz çe?itli sebeplerle dekal basymyyla u?ra?yyoruz ve maalesef bunu yaparken de bu gibi konular bilerek göz ardy edilebiliyor ve hatta "ben yaptym oldu, kimse kary?amaz" tadynda yakla?ymlarda bulunuluyor. Ve dahasy bu tür davrany?lar destek bulabiliyor ve "n'olcak ki" deniliyor.
Hatyrlarsanyz geçti?imiz yakyn senelerde ülkemizde sivil havacylyk konularyny i?leyen dekal çaly?malary yapylmy? ancak bunlar yapanyn tastamam kendi eseriymi? gibi tanytylmy?ty. Ancak biliniyordu ki bu dekal çaly?malary aslynda "Nazca Decals" adly firmanyn birebir kopyasy idi.
O zamanlar bunun yanly? oldu?unu, telif hakky sebebi ile sorun olu?abilece?ini, en azyndan bu çaly?mayy yapan ki?ilerin do?ruyu açyklayarak ortaya bir ?ey sunmalary gerekti?ini söylemi?tik. O zaman yaygara kopmu? ve de konu bir süre sonra kapany?ty. (Ben hâlâ bu olay ortaya çykarsa yabancylaryn gözünde nasyl bir reklam etkisi olaca?yny dü?ünerek sykyntyya girmiyor de?ilim)
O çaly?mayy yapan ki?iler ise daha sonralary ancak tamamyyle kendi emekleri olan dekalleri bizlerle payla?my?lardy.
Di?er yandan bulmu? olduklary destek de beni ürkütmü?tü. Yki parça plastik parçasyny bir araya getirmenin zevkini haksyz kazanç ile kirletmeye çaly?manyn hiç bir zarary olmayaca?y anlamany ta?yyan ifadelerin ne yazyk ki bazylarymyzca dile getirilmi? olmasy hiç ho? de?ildi. Hatta ayny fikri geçen 2-3 ay öncesinde ülkemizde bulunan bir plastik model uçak kulübü üyesi olan bir ö?retmenin a?zyndan "Arkut ta zamanynda ?u sivil havacylyk dekalinin yapylmasynyn bu ?ekilde yapylmasynyn haksyzlyk oldu?unu söylemi?ti, ne olacak ki" dedi?inin duyunca üzüntüm artmy?ty.
Oysa elin hassasiyeti ortada ve aslynda olaylara hangi gözle bakmamyz gerekti?i apaçyk bellidir.
Bu olayy sadece dekal veya resin parça ço?altyp satmak diye dile getirmiyorum; bu foto?raf basymy da olur, bir fikri dile getirmek de olur. Önemli olan üretilen her hangi bir ?eyin asyl fikirbabasy kendimiz olmady?y sürece gerçek sahibini ama maddi ama manevi olarak pay sahibi yapmak ve haksyzlyktan uzak durmaktyr.
Etrafymyzdan ders çykarmaya devam edelim ve bu hobiyi kirletmeden, zevkini bozmadan hakkyyla ya?ayalym.
Saygylarymla,
------------- -Sorumluuu...
-Yok, yoook kesinlikle sorumlu de?il canym. Olsa olsa ancak sorunlu olur!
-Peki o zaman. Sorunluuu...
|
Cevaplar:
Mesajı Yazan: europho.to
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 09:34
Sevgili Clumsy
Dediklerine sonuna kadar katiliyorum, telif ticari olarak cok onemli birsey, hatta dinen bakacak olursak da kul hakki en onemli sey :)
telif icin yapilacak isten illa maddi kazanc elde ediyor olmak gerekmez, mali zarara ugratiyorsaniz da o zarari karsilayacak bir telif odemelisiniz.
Ancak sunu sormak istiyorum bu forumu okuyan kisilerin yuzde kaci linsansli windows kullanicisidir?
hormetler.
|
Mesajı Yazan: Enewwss
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 20:36
ben ?imdi 113. filonun dekallerini yapmak istesem onlara ve McDonnel Douglas a telif ödemem mi gerekicek?
|
Mesajı Yazan: arko
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 20:48
113 ve üretici firma birbirinden ba?ymsyz kurumlar.
En basidinden ?unu söyliyeyim; "Model Alliance" Türk F-16'syny üretirken Ömer Erkmen'den izin aldy diye biliyorum. Uça?y bulu?mada görüp fotolaryny çekip gönül rahatly?yyla kullanmadylar yani.
|
Mesajı Yazan: Enewwss
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 20:51
ama sava? uçaklary ve filolar ticari de?ilki. hadi havayollarynyn dekalleri olsa anlarym...
|
Mesajı Yazan: Rahmi K.
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 21:47
Orjinalini yazan: Enewwss
ben ?imdi 113. filonun dekallerini yapmak istesem onlara ve McDonnel Douglas a telif ödemem mi gerekicek?
Bu sorunun burada yazylanlarla ne alakasy var ben anlamadym ? E?er fantom modeli imal edecekseniz tabii ki telif ödeyeceksiniz. Dekal ayry o ayry. Ha 113. filonun dekallerini üretmi? bir firmanyn ticarini malyny aynen kopyalayyp satarsanyz onu telif de kurtarmaz. Yeterince net de?il mi ?
-------------
|
Mesajı Yazan: Batur
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 22:02
yada kutusunun üzerine fantom de?ilde mantom yazacaksynyz...
|
Mesajı Yazan: Enewwss
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 22:19
yani bi ferrari maketi yaparken telif hakky alynmasy do?al da sava? uça?y yaparken alynmasy garip geldi... :D neyse do?rudur yinede....
|
Mesajı Yazan: Rahmi K.
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 22:32
Size garip gelmesi bana ?iddetle garip geldi?inden devam ediyorum, neden garip :) Uçaklary vah?i do?adan yakalayyp evcille?tirip kullanmyyorlar ya :) Sonuçta dünyanyn en büyük endüstrisi olan silah endüstrisinin devleri tarafyndan tamamen kar amaçly üretiliyorlar. Aracyn ticari sefer yapyyor olmamasy o aracyn ticari olmady?y anlamyna gelmez ki.
Bu arada bu mesajda çok fazla kli?e kullanmy?ym. Araya bir de ordan burdan kula?ymda kalmy? "çakma jargon" ekleseymi?im ideal bir forum yazysy olacakmy? :) Neyse artyk kysmet...
-------------
|
Mesajı Yazan: tozbek
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 22:38
Uçak veya üzerindeki bir boyama... Sonuçta bu bir eser. Siz ticari meta olarak bunu satacaksanyz konu telife giriyor.
Örne?in 113 filonun dekalini yaptynyz ve saty?a sundunuz. Dikkat edin modelini kendiniz için yapmadynyz. Olmaz ya Hava Kuvvetleri size yazy yazsa, ne olabilir? Bence onlaryn soru sorma hakky var...
Bu tür durumda iki yol mantykly. Kaynak 113 Filo demek. Veya Ömer Erkmen'in özel boyamasynda oldu?u gibi sanatçynyn-tasarymcynyn adyny belirtmek gerekir. Hatta iyi niyetle yazylmy? bir mektup bir çok konuda insanlaryn gönlünü alabilir...
Sonuçta çok basit veya çok çetrefilli olabilecek bir konu...
|
Mesajı Yazan: Enewwss
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 22:41
evetabilerim haklysynyz ama benim aklyma sava? uçaklarynyda bir marka olabilece?i gelmemi?ti hiç :D
|
Mesajı Yazan: KucukEniste
Mesaj Tarihi: 04/08/2008 Saat 22:49
Niye, sava? uçaklary meta de?il mi? Üretilen ve ticari i?leme konu olan her ?ey metadyr ve üreticisinin haklary tamamen saklydyr. Siz genel bir mal üretmiyorsanyz (Bu?day gibi) ve ürün içinde fikri sermaye içeriyorsa telife konu olur. Yster biberon olsun, ister sava? uça?y, ister cep telefonu, hiç farketmez.
------------- "Ye?il Vadi bizim."
"Hayyr bizim".
"Öaaaaööa"
"Tutmayyn küçük eni?teyi!"
|
Mesajı Yazan: KursadA
Mesaj Tarihi: 05/08/2008 Saat 00:20
Dupeduz baska birisinin emeginin kopyalanmasi ile yapilmis bir seyi almamak sanirim en dogru davranis olur.
------------- http://www.caracalmodels.com/48scale.html">
|
Mesajı Yazan: idris
Mesaj Tarihi: 05/08/2008 Saat 00:41
Gaza geldim birden.
?imdi bi fantora atlayyp 1-2 tur atasym geldi.
Eski?ehir buradan kaç saat çeker acaba?
|
Mesajı Yazan: ardeth
Mesaj Tarihi: 05/08/2008 Saat 08:50
Orjinalini yazan: Enewwss
evetabilerim haklysynyz ama benim aklyma sava? uçaklarynyda bir marka olabilece?i gelmemi?ti hiç :D
en basitinden The Lockheed Martin...(F-16,F-22)
------------- Bu dünya fanidir sakyn aldanma, ma?rur olup tac-ü tahta dayanma, yedi iklim benim deyu güvenme...
|
Mesajı Yazan: aga77
Mesaj Tarihi: 05/08/2008 Saat 10:56
idris abi k.koy eski?ehir arabayla non stop 4-4.5 saat
otobüsle 5 -5.5 saat arasy tren tercih sebebiyse cumhuriyet yada fatih eks. onerilir otobüsten biraz daha hyzly.en azyndan pamukovada 45 50 dkka mola vermiyor:))
|
Mesajı Yazan: idris
Mesaj Tarihi: 07/08/2008 Saat 02:38
Arabayla gittim,kula?ymyn pasyny sildim,geldim.
|
Mesajı Yazan: Dr.BARKIN
Mesaj Tarihi: 07/08/2008 Saat 03:08
Biraz alakasyz kaçabilir ama söylemeden edemeyece?im:
Biz her satyn aldy?ymyz askeriye ile ilgili model ile sava? ekonomisine katkyda bulunuyoruz. De?il mi?
------------- mediiiiiic!
|
Mesajı Yazan: KaanX
Mesaj Tarihi: 07/08/2008 Saat 09:24
Oturdu?umuz yerden bulundu?umuz katkynyn yanynda pek lafy edilmez bence. :)
------------- Yeminli modelci
|
Mesajı Yazan: KucukEniste
Mesaj Tarihi: 07/08/2008 Saat 10:20
Makete gelene kadar ohoooo... ödedi?imiz vergiden, tüketti?imiz ürünlere kadar çok daha fazla yerden silah endüstrisine katkyda bulunuyoruz, hiç merak etmeyin.
------------- "Ye?il Vadi bizim."
"Hayyr bizim".
"Öaaaaööa"
"Tutmayyn küçük eni?teyi!"
|
|